In 2018 hebben we helaas veel te vroeg afscheid moeten nemen van Robert de Vaan, onder collega’s en studenten een geliefde CMD-docent. Ter ere van Robert is datzelfde jaar ‘De Vaan’ tot stand gekomen, een afstudeerprijs waar alle afstudeerders evenveel kans op maken en die wordt beoordeeld op criteria die zijn bepaald in samenspraak met Robert. Op deze manier blijft Robert in gedachten betrokken bij het werk van studenten met wie hij altijd met zoveel plezier en toewijding heeft samengewerkt.

Een onafhankelijke jury beoordeelt de genomineerde afstudeerwerken dan ook op de volgende jurycriteria:

1. Verbindend
Het werk kwam tot stand door actieve samenwerking met partners buiten de opleiding (maatschappelijke organisaties, kunstinstellingen, kennisinstituten, etc.).

2. Experimenteel
Het werk getuigt van een experimentele, eigenzinnige aanpak, waaruit een authentieke visie op ontwerp spreekt.

3. Zichtbaar
Het werk is gepresenteerd op fora buiten de opleiding, zowel online als offline.

De jury wil beginnen met het hartelijk feliciteren van alle afgestudeerde CMD studenten. Jullie hebben allen een uitmuntende prestatie weten te leveren.

Inmiddels voor de 4de keer op rij kwamen de juryleden bijeen om zich te buigen over de jurering van De Vaan. Naast de leden van het docenten team (Derk Reneman, Brenda Renssen, Marja Bernst en Camiela Warringa) is het een eer dat ook dit jaar Marian van Cleef (vrouw van Robert) en Liesbeth Jans (KunstLoc Brabant) aanwezig waren als juryleden. Net als andere jaren schoof ook de winnaar van vorig jaar, dit keer Timo Meijs, aan als jurylid.

De door Robert de Vaan, in overeenstemming met de opleiding, zelf opgestelde criteria (Experimenteel, Verbindend en Naar buiten gericht) waren ook dit jaar bepalend voor het toewijzen van De Vaan.

Met deze criteria duidelijk in beeld hebben alle leden van de jury kennisgenomen van de genomineerde werken alvorens samen tot een eenduidige uitspraak te komen voor de winnaar van De Vaan 2022.

In totaal waren er zes studentenwerken genomineerd. Nog meer dan eerdere jaren viel de diversiteit in mediakeuzes op onder de genomineerden bij de juryleden. Niet alleen waren er zowel digitale als analoge werken te zien, maar zelfs voor het eerst ook een manifest en "spoken word" als mediavormen. Ook het feit dat er veelal persoonlijke thema's projecten en veel maatschappelijke thema�s aangestipt werden door de genomineerden (en de andere afstudeerstudenten) vond men sterk opvallen.

Voorbeelden zijn: eenzaamheid onder jongeren/ rouw processen/ het eigen perfectionisme/ studie druk/ inclusiviteit ...

Het eerst project, van Sanne Boersma , gaat over Incels. Voor, waarschijnlijk velen, onbekende online gebruikersgroepen waar onvrijwillig celibate (veelal) mannen zich (veelal) agressief uiten voor vrouwenhaat. Een erg pittig en zwaar onderwerp waar Sanne met een sterk journalistieke inslag verder in is gedoken. De juryleden beschreven het werk van Sanne dan ook als "gedurfd" en vooral aansprekend "omdat het een onderwerp naar boven brengt dat net onder de oppervlakte van de samenleving" speelt. Door haar installatie weet ze "in relatief korte tijd de ogen te openen voor een onderwerp waar veel mensen geen benul van hebben". Door haar sterke onderbouwing en het feit dat ze veel mensen bij haar project heeft betrokken, werd Sanne haar werk snel gezien als een sterke kandidaat voor De Vaan.

Het tweede project, van Lisa Ndure, viel op daar haar keuze voor de mediavorm spoken word. Meerdere CMD Docenten waren al eerder met Lisa haar spoken word voordracht in aanraking gekomen een jaar eerder n.a.v. haar Individuele Project in jaar 3. De jury applaudisseerde voor Lisa's aanpak, ze treedt met haar werk naar buiten en gaat letterlijk in gesprek met een allerlei verschillende contacten.

De jury vond Lisa haar werk vooral van "veel lef" getuigen en heel goed de diversiteit aan mediavormen aan te stippen "door de grenzen van het CMD-vakgebied op te zoeken en bloot te leggen". Het werk van Lisa vond men dan ook zeker een eervolle vermelding waard.

Het derde genomineerde project is van Ruben Peters. Ruben laat een erg persoonlijk project zien, dat zijn wortels vindt in zijn eigen perfectionisme. Door zijn "prachtige illustraties" en "ver uitgewerkte project" is zijn nominatie voor de juryleden geen verrassing. Rubens werk werd daarnaast veel genomineerd door docenten van het CMD-team wat duidelijk mag maken dat het een impact heeft weten te maken.

Ruben laat in zijn project "zijn kwetsbaarheid zien" en neemt je mee in zijn metaforisch verhaal om zo te laten nadenken over je eigen kwetsbaarheid. Door gedurende het project "nagenoeg geen computer aan te raken en veelal analoog te werken" heeft Ruben zijn eigen verhaal weten vorm te geven in een verhalende illustratie bundel. De jury vindt het vooral sterk dat Ruben met zijn eindwerk naar buiten is getreden om het voor te leggen aan de samenleving. Zijn project vond de jury "kunstzinnig" en "eigenzinnig" en "veel lef uitstralen".

Project nummer 4 is van Carolina van Setten. Carolina is gedurende haar project de confrontatie aangegaan met het gebrek aan inclusiviteit van websites voor mensen met een visuele beperking. Met haar installatie, een weergave van haar eigen afstudeerbureau, neemt Carolina de bezoeker mee in haar zoektocht, ontdekkingen en confrontatie met de veelal slechte online-ervaringen van mensen met een visuele beperking. Door de combinatie van ervaringen, een sterke voice-over en de huiselijke sfeer van haar installatie weet ze een "sterke impact te maken" op de bezoeker. Je vraagt je meteen af "waarom is het niet goed ontworpen voor mensen met een visuele beperking?!" En juist dat is wat Carolina met haar werk over wil brengen. Ook Carolina haar werk werd meerdere keren genomineerd voor De Vaan. De jury vindt Carolina's werk "eigenzinnig" met een "erg sterk thema". Het feit dat ook zij een onderwerp, dat onder de oppervlakte van de samenleving speelt, naar boven weet te brengen is "krachtig en raakt ze". Ook voor Carolina's werk wil de jury graag een eervolle vermelding plaatsen.

Het op een na laatste project is waar de jury zich over boog is dat van Pleun Wilting. Pleun heeft een fascinatie voor de afstand die wij als mensen hebben tot de natuur om ons heen. Om de maatschappij hiermee te confronteren presenteert Pleun haar manifest "Designing to reconnect to the natural world". Aansluitend presenteert Pleun een installatie waarin ze vooral ontwerpers wil laten nadenken over hun aandeel in het includeren van natuur(lijkheid) in het werk. De jury vond Pleun haar werk "visueel interessant" en haar combinatie van een manifest met installatie "dynamisch sterk". Dit alles maakte haar werk "zeker experimenteel en verbindend". Ook zij zoekt met haar manifest de grenzen op van het CMD-vakgebied en zal, net als het spoken word van Lisa, hopelijk andere CMD studenten inspireren om hetzelfde te doen.

Ondanks dat alle bovengenoemde projecten als zeer waardige De Vaan nominaties werden gezien, was de jury het er snel over eens dat een project het beste aansloot bij de criteria van De Vaan, en dat is het project van Amber van de Ven, genaamd "Hoor de stilte in ons". Zoals Amber het zelf benoemd was het nooit haar intentie om rondom het thema eenzaamheid iets te ontwerpen, maar haar onderzoek bleef maar op dit onderwerp terugkomen. Een "veel besproken onderwerp" maar tegelijk "omgeven door onbegrip en onduidelijkheden". Amber weet echter "op een poetische wijze de bezoeker hun eigen stilte te laten ontdekken". Met haar project levert Amber diverse media-uitingen op die gezamenlijk en individueel op hun eigen manier eenzelfde verhaal vertellen, namelijk wat is eenzaamheid? En hoe moeten we het over eenzaamheid hebben? Amber concludeerde dat vooral de taboe en het feit dat we niet dezelfde taal spreken als het om eenzaamheid gaat, bijdroegen aan het maatschappelijke probleem van eenzaamheid onder jongeren. Amber maakt met haar project "iets heel mooi zichtbaar" en gaat in haar project "op een sympathieke manier het gesprek aan met ouderen". Ook spreekt ze veel met anderen, waaronder leeftijdsgenoten, en "heeft ze zichzelf in dit project niet gespaard". Haar installatie weet daadwerkelijk mensen te laten spreken over dit onderwerp. Dit wordt nog verder bevestigd door het feit dat Amber's installatie op meerdere plekken heeft mogen staan, waaronder de Bibliotheek in Den Bosch, Art Oisterwijk en ze heeft nog meer plekken in de pijpleiding. Dit alles heeft de jury ertoe doen besluiten dat Amber met haar project een "veelzijdigheid in experiment, verbinding en naar buiten treden" heeft getoond en daarmee de winnares is van De Vaan 2022.

Amber, van harte gefeliciteerd!